Tysiące firm codziennie handluje z zagranicznymi kontrahentami. Powstaje wówczas realne ryzyko związane z niekorzystnymi zmianami kursów walut. Wahania notowań mogą powodować wzrost zobowiązań lub spadek należności firmy, generować olbrzymie straty. Źródłem ryzyka jest fakt niemożności dokładnego przewidzenia kierunku i skali skoków cen jednostek pieniężnych. Firmy mogą jednak próbować zabezpieczać się przed ryzykiem walutowym stosując odpowiednie metody. Powinny zatem podjąć odpowiednie działania, które prowadzą do wyeliminowania niebezpieczeństwa lub ograniczenia jego rozmiaru do akceptowanego poziomu.

Na początku należy wziąć pod uwagę elementy związane z samą działalnością, tj. wielkości przedsiębiorstwa, udział w obrotach zagranicznych, kadrę zarządzającą ryzykiem oraz indywidualne preferencje w zakresie zastosowania poszczególnych metod.

Firma musi mieć świadomość, że czynności które mają ją zabezpieczyć przez ryzykiem kursowym mogą prowadzić do jego zatrzymania, podziału, kompensaty, przeniesienia na kontrahenta lub osoby trzecie.

Obecnie do wyboru na rynku finansowym jest kilka instrumentów zabezpieczających przed ryzykiem kursowym. Są to:

  • Kontrakt terminowy (forward, futures)

To umowa zobowiązująca jedną ze stron do dostawy, a drugą do przyjęcia waluty w ustalonym terminie w przyszłości, po cenie wyznaczonej w momencie zawierania umowy. Dzieli się na transakcję Forward i Futures.

Forward polega na kupnie lub sprzedaży dobra bazowego w z góry określonym terminie realizacji i za z góry określoną cenę wykonania.

Futures to transakcja, w której sprzedający (kupujący) zobowiązuje się sprzedać (kupić) ustaloną ilość instrumentu bazowego za ściśle określoną cenę w ściśle określonym terminie.

  • Opcja walutowa

To kontrakt dający prawo do zakupu lub sprzedaży waluty po cenie ustalonej z góry, zwanej ceną wykonania opcji, w ustalonym okresie, zwanym terminem wykonania opcji. Może mieć charakter umowy zawartej na rynku nieregulowanym lub przedmiotem obrotu na giełdzie.

  • Swap walutowy

To umowa, w której dwie strony postanawiają wymienić między sobą określone kwoty wraz z należnymi odsetkami w różnych walutach na określony czas. Następuje wymiana kapitału w jednej walucie na jego równowartość w drugiej walucie przy zastosowaniu kursu zbliżonego do bieżącego kursu rynkowego.

Trzeba zauważyć, że to, jaką metodę wybierze dane przedsiębiorstwo zależy od procesu zarządzania danej firmy. Nie ma jednej najlepszej opcji. Jedno jest natomiast pewne: ryzyko kursowe można ograniczyć, a często nawet zlikwidować. Wystarczy odpowiednia wiedza i dobrze przygotowana strategia.

Docent Waldemar Śmietana
Doktor habilitowany | + posts

Doktor habilitowany WSH w Warszawie. Od lat pracujący jako diler walutowy.