FOREX to największy rynek finansowy na świecie. Dzienne obroty szacowane są na ponad 6 bilionów dolarów. To o wiele więcej niż na największych giełdach światowych. Dodatkowo trzeba podkreślić fakt, że jest rynkiem zdecentralizowanym. Oznacza to, że nie ma jednego ośrodka głównego. Kantory wymiany walut ustalają swoje kursy z reguły na podstawie jego notowań. Ceny kupna i sprzedaży walut ustalane przez Narodowy Bank Polski są jednak inne niż FOREX’owe. Dlaczego?
Kursy NBP i FOREX to oficjalne kursy, według których ustalane są następnie stawki przez pozostałe komercyjne instytucje finansowe. Różnice w ich wartościach wynikają z odmiennych sposobów przeliczania prezentowanych wskaźników.
Średnie kursy walut NBP wylicza w każdy dzień roboczy. Publikowane są między godziną 11:45 a 12:15. Tabela A zawiera notowania 35 walut wymienialnych. Ustalania notowań ugruntowane są jednak na statystyce, a nie bezpośredniej sytuacji rynkowej. Oznacza to, że używa się ich jedynie do sporządzania długoterminowych analiz i wykresów, ponieważ mają charakter przede wszystkim statystyczny.
Jak zatem wygląda ten proces? NBP zwraca się do 10 wybranych banków. Od nich pobiera wysokość kursu sprzedaży oraz kupna dolara amerykańskiego i euro. Następnie odrzuca dwie skrajne wartości i oblicza średnie arytmetyczne dla 32 kursów. Otrzymane kursy sprzedaży zostają powiększone o 1%, a pozostałe wyniki obniżone o 1% wartości. Rezultaty zostają opublikowane kolejnego dnia. Co ważne, osoby fizyczne nie mogą kupić lub sprzedać waluty bezpośrednio w NBP.
Jeśli inwestujemy w waluty lub interesują nas aktualne wydarzenia na rynku finansowym, chcemy przeprowadzać analizy rynkowe, będziemy patrzeć na kursy FOREX. Ich podstawą jest oprogramowanie Thomson Reuters Eikon, które pozwala śledzić notowania bez opóźnień i tym samym reagować błyskawicznie na wahania kursów na rynku. Dlatego kantory internetowe mają tak szybki dostęp do wiarygodnych i aktualnych danych.
Kluczową rolę w kształtowaniu się kursów walut odgrywają banki centralne. To one sprawują pieczę nad polityką monetarną. Ich decyzje mogą prowadzić do umocnienia lub osłabienia lokalnej waluty. Większość z nich z wyprzedzeniem podaje daty publikacji komunikatów z oficjalnymi decyzjami jednak warto też śledzić konferencje prasowe, gdyż można dowiedzieć się wielu istotnych rzeczy.
Patrząc na notowania NBP i FOREX można zauważyć, że w dłuższej perspektywie kursy podążają za sobą i mają jedynie nieznaczne odchylenia. Procedury stosowane przez NBP powodują jednodniowe opóźnienie wahań. FOREX pozwala na bieżąco śledzić rynek walutowy i podejmować kluczowe decyzje inwestycyjne.
Doktor Karina Cieć-Malina
Doktor Ekonomii zajmująca się rynkiem wymiany walutowej.